Diğer Müslüman Türk Devletleri
Fatimiler
Şii Müslümanlar tarafından 969
yılında Tunus'ta kuruldu.
969 yılında Mısır'ı alarak
Akşid devletine son verdiler.
Abbas halifesine saldırılarda
bulunması üzerine Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey tarafından Suriye'den
çıkarıldılar.
Haçlı saldırılarına karşı
koyamayan Fatimiler, 1171 yılında Selahaddin Eyyubi tarafından
yıkıldı.
UYARI : Batıni mezhebinden olan
Fatimilerin 972'de kurdukları El-Ezher medresesi dönemin en önemli eğitim
kuruluşudur.
Eyyubiler
Mısır'da, 1174 tarihinde
Selahaddin Eyyubi tarafından kuruldu.
Selahaddin Eyyubi, Filistin,
Suriye, Irak ve Yemen'i fethetti.
Selahaddin Eyyubi, Haçlılarla
büyük savaşlar yaptı.
Haçlıların elinden Kudüs'ü geri
aldı.
Eyyubi Devleti, 1250 yılında
Kölemen komutanlarından Aybeg tarafından yıkıldı.
Memlük Devleti
1250 tarihinde Aybeg Türkmeni
tarafından Mısır'da kuruldu.
Haçlılar ve Moğollarla büyük
mücadeleler yaptılar.
Abbasi halifeliğinin
koruyuculuğunu üstlendiler.
Ayn-ı Calud Savaşı ile Memlük
hükümdarı Baybars, Mısır ve Avrupa'yı Moğol istilasından
kurtardı.
Hicaz, Filistin ve Suriye'de
egemen olna Memlüklüler bahrat yolu ticaretini ele geçirerek ekonomik yönden güç
kazandı.
Anadolu üzerindeki emelleri
nedeniyle Osmanlılarla uzun süre mücadele ettiler.
Memlüklüler, Yavuz Sultan
Selim'in Mısır seferi sırasında yapılan Merc-i Dabık ve Ridaniye Savaşları
sonunda yıkıldı.
UYARI : Hükümdarlığın veraset
yoluyla geçmediği tek Türk devletidir. Memlük Sultanları komutanlar arasından
seçimle gelirdi.
Harzemşahlar
Merkez Gürgenç olmak üzere 1097
tarihinde Atsız tarafından kuruldu.
Moğol saldırıları sonucunda
zayıfladılar.
Anadolu Selçukluları ile
1230'da yaptıkları Yassı Çimen Savaşı'nda yenildiler.
Moğol istilası sonrasında
topraklarını terkedip Selçuklulara sığındılar.
UYARI : Selçuklulara bağlı
atabeylerden imparatorluğa dönüşen tek devlettir.
Moğol İmparatorluğu
1196 yılında Temuçin, yani
Cengiz Han tarafından başkent Karakurum olmak üzere
kuruldu.
Cengiz Han 1227 yılında
öldü.
Cengiz Han ölmeden önce eski
bir Türk geleneğine uyarak topraklarını oğulları ve torunları arasında
paylaştırdı.
UYARI : Moğollar (Cengiz
Han)
Altınorda Hanlığı İlhanlılar
Çağatay Hanlığı Kubilay Hanlığı
(1256 - 1502) (1256-1335) (1227
- 1370) (1206-1368)
(Hazar Denizi'nin (İran ve Doğu
(Türkistan) (Çin) Kuzeyinden Kırım'a
Anadolu)
kadar uzanan
topraklar)
Timur İmparatorluğu
Timur tarafından 1335 yılında
Semerkant merkez olmak üzere kuruldu.
1401 yılında Karakoyunlu
Devleti'nin topraklarının büyük bir kısmını ele geçirdi.
Karakoyunlu Hükümdarı Kara
Yusuf'un Osmanlı Devleti'ne sığınması üzerine Anadolu'ya
girdi.
1402 yılında Çubuk Ovası'nda
Osmanlı Devleti ile Ankara Savaşı'nı yaptı ve Yıldırım Bayezıt'ı
yendi.
Timur'un ölümünden sonra devlet
parçalandı.
UYARI : Bu dönem, ticaret ve
bilimde özenli gelişmelerin olduğu bir dönemdir. Astronomi alalında Uluğ Bey,
Edebiyat alanında Ali Şir Nevai ve Matematik alanında Ali Kuşçu gibi ünlü
isimler yetişti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder